สะท้อนการเรียนรู้ จากครูสอนเสวนา #2

Hilight

• หากครูสามารถเชื่อมโยงประสบการณ์ของเด็กได้ จะช่วยให้เรียนรู้ได้ดีมาก
• ครูใช้คำพูดที่สั้น กระชับ แต่เด็กๆ สามารถเข้าใจได้
• ฟังและทวนคำตอบ เพื่อให้เด็กๆ เกิดความชัดเจนในสิ่งที่กำลังแลกเปลี่ยนเรียนรู้
• การแลกเปลี่ยนประสบการณ์จะช่วยให้เด็กได้เรียนรู้มากขึ้นจากประสบการณ์ของผู้อื่น

 

ประสบการณ์เดิมของเด็กในการสอนเสวนา

การสอนเด็กในชั้นเล็กๆ สิ่งที่สำคัญคือประสบการณ์ของเขา เราจะต้องคิดแผนที่มีความเชื่อมโยงเกี่ยวกับประสบการณ์เดิมของเด็ก หรือว่าเป็นเรื่องที่เด็กๆ มีความรู้เดิมอยู่แล้ว เป็นสิ่งที่เขาได้เรียนรู้มาก่อนหน้านี้ อะไรก็ตามที่เขารู้มาก่อน เด็กๆ จะสามารถเรียนรู้จากสิ่งนั้นได้ดีมาก

พูดให้น้อย ฟังให้มาก

คุณครูจะต้องมีคำถามในใจที่ชัดเจนว่าวันนี้เราจะถามเด็กๆ ว่าอะไร เป้าหมายในการเรียนรู้ของเราวันนี้ เราต้องการพาเด็กๆ ไปให้ถึงเป้าหมายไหน 

คำพูดของครูมีความสำคัญมากๆ แม้คำพูดที่มีความหมายเดียวกัน แต่ถ้อยคำที่ใช้ที่มีความแตกต่างกัน ก็สามารถทำให้เด็กๆ มีปฏิกิริยาหรือมีการเรียนรู้ที่มีความแตกต่างกันได้ 

ครูต้องพูดให้น้อยและต้องเป็นผู้ฟังที่ดี ดังนั้น ถ้อยคำหรือคำพูดของครูสำคัญมากๆ ต้องเป็นถ้อยคำที่มีความชัดเจน สั้นและกระชับ แต่ว่าความกระชับนั้นต้องรวมความละเอียดของเนื้อหานั้นไว้ด้วย ไม่ใช่สั้นแต่ว่าเด็กไม่เข้าใจ 

ฟังและทวนคำตอบ 

ครูจะเปิดโอกาสให้ทุกคนได้พูดตอบคำถามของตัวเองอย่างอิสระ ไม่ว่าเขาจะตอบคำถามลักษณะไหน เราไม่มีข้อจำกัดเลยว่าสิ่งไหนถูก สิ่งไหนผิด ทุกคนสามารถตอบสิ่งที่ตัวเองคิดได้ทั้งหมดเลย แม้เด็กๆ คนไหนตอบยาว คุณครูก็จะให้เขาพูดสิ่งที่เขาคิดจนหมด และคำตอบของเขาแต่ละคน คุณครูจะใช้วิธีการทวนด้วย 

การทวนของคุณครูเหมือนเป็นการย้ำเด็กๆ อีก 1 รอบ เพราะว่าเด็กๆ ชั้นเล็ก การจดจ่อของเขาอาจจะยังไม่มาก เพราะฉะนั้นการที่ครูพูดซ้ำทวน ทำให้เขาเหมือนได้รับฟังสิ่งที่เพื่อนพูดเป็น 2 รอบ แล้วคำพูดของครูจะเป็นคำที่ช่วยขยายความให้เด็กๆ เข้าใจจากสิ่งที่เพื่อนพูดได้ง่ายขึ้น เพราะว่าเด็กๆ อาจจะใช้คำพูดที่อาจจะเข้าใจยาก แต่ว่าเป็นตัวของครูเองที่ต้องทำความเข้าใจสิ่งนั้น และถ่ายทอดสิ่งนั้นให้เข้าใจได้ง่ายที่สุด 

เสวนาเพื่อต่อยอดประสบการณ์ร่วมกัน

เด็กๆ มักจะมีการแสดงความคิดเห็นเพิ่มเติม หรือเสริมจากสิ่งที่เพื่อนแลกเปลี่ยนอยู่เสมอ เด็กๆ ที่ไม่เคยมีประสบการณ์เรื่องนั้น เขาก็จะได้การเพิ่มประสบการณ์จากเรื่องที่เพื่อนเล่าด้วย ครูเล่าเรื่องของครู เด็กๆ ก็เล่าเรื่องของเด็กๆ ทุกคนเล่าเรื่องของตัวเอง แล้วเราก็มาพูดคุยเกี่ยวกับเรื่องนั้น ทำให้การเรียนรู้ของเรามันมีความสนุกสนานและเป็นกันเอง 

คำตอบของเด็กๆ ถือว่ามีความลึกซึ้งมาก ตอนที่เราคาดเดาคำตอบ เราไม่คิดว่าเด็กๆ จะไปได้จนถึงขนาดนี้ ทำให้รู้เลยว่าเขามีประสบการณ์ที่แตกต่างกันมากจริงๆ พอเขาได้ฟังจากสิ่งที่เพื่อนตอบ เขาก็สามารถต่อยอดความคิดของตัวเองได้ และนำคำตอบนั้นมาเรียบเรียงใหม่ แล้วมาตอบในความคิดเห็นใหม่ๆ ดังนั้น เมื่อเด็กๆ มีประสบการณ์ที่แตกต่างกัน คุณครูจะได้คำตอบที่มีลักษณะที่หลากหลาย และมีเรื่องราวที่หลากหลาย ทำให้ชั้นเรียนของเรามีความสนุกสนานมาก

ชมคลิปวิดีโอบรรยากาศการเรียนรู้ที่ เด็กๆ ช่วยกันต่อยอดความรู้ จากชั้นเรียนสอนเสวนา
"ลายไทย ลายน้ำ" หน่วยวิชาภูมิปัญญาภาษาไทย ป.2 โรงเรียนเพลินพัฒนา

.
.
เรียบเรียงข้อมูลจาก
เวทีสานเสวนาเพื่อพัฒนาครู ครั้งที่ 1
ช่วงแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ชั้นเรียนครูต้นเรื่อง
โดย คุณครูกิ๊ฟ- จิตตินันท์ มากผล
ครูต้นเรื่องจากโรงเรียนเพลินพัฒนา